In Japan gaat de bevolking verder dan in grote delen van Europa en Noord-Amerika. Men laat zich niet alleen bewust of onbewust informeren over beïnvloedbare leefstijlfactoren, men neemt ze ook ter harte. De voeding van Japanners is bijvoorbeeld gedurende de laatste 50 jaar aanzienlijk gezonder geworden. Obesitas komt in Japan relatief weinig voor en men is zuinig met het nuttigen van rood vlees. Hoog op de consumptielijst staan vis en plantaardige voedingsmiddelen als rijst, sojabonen en thee. Adviezen over algemene hygiëne worden trouw nageleefd. Dat men dit zo trouw doet, komt mede doordat goede hygiëne behoort tot de Japanse cultuur en dus tot de opvoeding. Daarnaast houden Japanners zich bewust met regelmaat bezig met bewaking van de algemene gezondheid. Georganiseerd door de overheid begint dit al op de scholen en het zet zich voort bij bedrijven en in lokale gezondheidscentra. Scans van het hele lichaam zijn bijzonder populair. Japanners in de hogere sociaaleconomische klassen deinzen er niet voor terug om enkele dagen in een kliniek te verblijven om allerlei fysieke onderzoeken en testen te ondergaan. Dit alles heeft, naast voldoende fysieke inspanning, een goede body mass index, niet roken, verantwoorde alcoholconsumptie en voldoende slaap, een gunstige invloed op de levensduur. Bijkomende factoren die in het algemeen, en dus ook in Japan, de levensduur positief beïnvloeden, zijn hoge sociaaleconomische status, een gunstig bruto nationaal product per hoofd van de bevolking, collectieve financiering van de gezondheidszorg, een gunstig politiek klimaat en een goede wet- en regelgeving. 

In mei van dit jaar hebben enkele Japanse onderzoekers een verslag gepubliceerd van een onderzoek waarmee is aangetoond dat een goede score op diverse beïnvloedbare leefstijlfactoren op middelbare tot hogere leeftijd een langere levensduur oplevert: Sakaniwa R, Noguchi M, Imano H, Shirai K, Tamakoshi A, Iso H, The JACC Study Group. Impact of modifiable healthy lifestyle adoption on lifetime gain from middle to older age. Age Ageing 2022; 51: afac 080. Bij alle participanten, 20.373 mannen en 26.247 vrouwen in leeftijd variërend van 40 tot 79 jaar, zijn aan het begin van het onderzoek met behulp van een vragenlijst acht beïnvloedbare leefstijlfactoren beoordeeld: consumptie van fruit, vis, melk en alcohol, fysieke mobiliteit, body mass index, roken en slaaptijd. Aan de hand van hun antwoorden konden de participanten per leefstijlfactor een punt “verdienen”. Bijvoorbeeld minimaal elke dag fruit nuttigen en niet roken leverden allebei een punt op, maar minder dan vier uur slaap per dag leverde geen punt op. Daarna zijn alle participanten bijna 20 jaar of tot hun overlijden gevolgd. Tijdens de vervolgperiode zijn 3.683 mannen en 5.283 vrouwen overleden. De levensduur van de participanten bleek statistisch significant positief gecorreleerd met het aantal “verdiende” punten. Met statistische methoden is berekend dat de mannen die zeven of acht punten hadden gescoord op de beïnvloedbare leefstijlfactoren, vanaf hun 40-jarige leeftijd een levensverwachting van 46,8 jaar hadden. Bij de vrouwen was dit cijfer zelfs 51,3 jaar. Deze levensduurcijfers waren statistisch significant hoger dan die van de gemiddelde bevolking. De groep met zeven of acht “verdiende” punten had een verwachte levensduurwinst van maar liefst ongeveer zes jaar. Berekening van de levensverwachting op de leeftijden van 50, 65 en 80 jaar liet onder andere zien dat voor mannen en vrouwen zelfs op 80-jarige leeftijd nog een verlenging van de “normale” levensverwachting bestond als zij minimaal vijf respectievelijk vier punten hadden “verdiend”. Opvallend was dat deze verlenging van de levensduur volgend op het naleven van adviezen rond beïnvloedbare leefstijlfactoren, vooral optrad bij participanten met chronische systemische ziekten en bij participanten met multimorbiditeit. 

De uitkomsten van dit onderzoek hebben bij veel mensen in de medische wereld indruk gemaakt. Een redactielid van het tijdschrift waarin het artikel is gepubliceerd, besloot een maand later het onderzoek nogmaals in de schijnwerpers te plaatsen, nu in de column van de redactie: Kenny RA. Lifestyle and lifespan – opportunities for intervention. Age Ageing 2022; 51: afac 110. Zij bepleit in haar slotbeschouwing collectieve preventieve initiatieven te ontplooien op het terrein van beïnvloedbare leefstijlfactoren. Dit simpel omdat bewezen is dat ze lonend zijn voor ouderen die oren hebben gekregen om te horen, zelfs als zij een chronische ziekte of multimorbiditeit hebben.