De coronapandemie heeft inmiddels in vrijwel alle onderdelen van het maatschappelijk leven sporen
achtergelaten. Wetenschappelijk gezien wordt door massaal en wereldwijd uitgevoerde onderzoeken
steeds meer bekend over de ‘coronavirus disease 2019’ (COVID-19), in het Nederlands vertaald als
coronavirusziekte. Over de mogelijke gevolgen van COVID-19 en over de effectiviteit van
beschermingsmiddelen is echter nog veel onzeker. Deze week las ik een artikel waarin aan de hand
van wetenschappelijke gegevens is berekend welk risico mondzorgverleners in de Verenigde Staten
lopen om zelf met COVID-19 en de mogelijke gevolgen daarvan te worden geconfronteerd: Ren Y,
Feng C, Rasubala L, Malmstrom H, Eliav E. Risk for dental healthcare professionals during the COVID19 global pandemic: An evidence-based assessment. J Dent 2020; 101: 103434.

Begrijpelijk is dat onder mondzorgverleners angst bestaat om besmet te raken doordat zij tijdens hun
werk doorlopend in aanraking kunnen komen met respiratoire druppels en aerosolen. Deze druppels
en aerosolen kunnen immers ook bij personen die geen symptomen van COVID-19 vertonen, het
oorzakelijke virus (SARS-CoV-2) bevatten. De berekening van het risico op het krijgen van COVID-19
richtte zich op de volgende wetenschappelijke aspecten: de prevalentie van besmette personen
zonder COVID-19-symptomen in lokale populaties; het risico dat een mondzorgverlener COVID-19
krijgt door contact met een besmette persoon die geen COVID-19-symptomen heeft; de effectiviteit
van mond-neusmaskers die voldoen aan de N95-norm als persoonlijk beschermingsmiddel; het
algemene bevolkingsrisico om besmet te raken na contact met een besmette persoon zonder COVID19-symptomen; het risico dat iemand aan COVID-19 overlijdt, apart per leeftijdsgroep.

Op diverse locaties in de wereld is onderzocht hoe groot in lokale populaties de prevalentie van
besmette personen zonder COVID-19-symptomen was. Volgens deze onderzoeken kwam deze
prevalentie nergens ter wereld boven de 1,5%. Volgens een serie onderzoeken kreeg 2,83% van de
zorgverleners die geen en 0,06% van de zorgverleners die wel een mond-neusmasker volgens de
N95-norm droegen COVID-19 door contact met besmette personen zonder COVID-19-symptomen.
Met onderzoek naar de effectiviteit van mond-neusmaskers die voldoen aan de N95-norm is
onomstotelijk vastgesteld dat ze in minimaal 96% van de gevallen SARS-CoV-2 tegenhouden. Het
belangrijkste literatuurfeit over het bevolkingsrisico om besmet te raken en COVID-19 te krijgen na
contact met een besmette persoon zonder COVID-19-symptomen is dat dit gebeurt in de helft van de
gevallen. In de Verenigde Staten is gevonden dat het risico voor een COVID-19-patiënt om aan de
ziekte te overlijden, 1,3% is. In Italië bleek dat risico voor 30- tot 39-jarigen 0,01%, voor 70- tot 79-
jarigen 2,5%, voor 80- tot 89-jarigen 7,1% en voor 90-plussers 17,5%.

Uitgaand van contact met 1,4% besmette personen zonder COVID-19-symptomen, 1,3% risico op
overlijden na contact met een besmette persoon zonder COVID-19-symptomen, dagelijks contact
met gemiddeld 10 patiënten en 212 arbeidsdagen van 8 uren per jaar kon voor mondzorgverleners
het risico op overlijden aan COVID-19 worden berekend. Ongeacht hun leeftijd is dat risico 1 op
13.000 oftewel 0,008%. Per leeftijdsgroep zijn de risico’s als volgt: 30- tot 39-jarigen: 0,00005%; 40-
tot 49-jarigen: 0,0002%; 50- tot 59-jarigen: 0,001%; 60- tot 69-jarigen: 0,004%; 70- tot 79-jarigen:
0,014%; 80- tot 89-jarigen: 0,04%; 90-plussers: 0,1%.

Het risico voor mondzorgverleners die jonger zijn dan 70 jaar is dus uitermate gering. Dit risico kan
verder worden gereduceerd door strikt gebruik te maken van persoonlijke beschermingsmiddelen als
een aangezichtsmasker, handschoenen, isolerende kleding en een veiligheidsbril en door patiënten
vooraf te laten spoelen met een effectief mondspoelmiddel.